WOKÓŁ ŚWIĄT - CHOINKA

  Jako drzewko bożonarodzeniowe pojawiła się w XVI wieku. Zwyczaj ubierania choinki przywędrował do Polski z Niemiec. A skąd wziął się w Niemczech? Z Francji (a dokładnie z Alzacji, północno-wschodniej części Francji). Alzacki zwyczaj ubierania choinki bardzo spodobał się Marcinowi Lutrowi.

W Polsce choinka pojawiła się dość późno, bo dopiero na przełomie XIX i XX wieku. Tradycję bożonarodzeniowego drzewka „zawdzięczamy” kolonistom niemieckim, którzy pojawili się u nas w podczas zaborów

Naszym przodkom podczas wieczerzy wigilijnej towarzyszyły gałązki jodły lub tylko jej czubki.

Podłaźniczka to słowiańska przodkini współczesnej choinki. Podłaźniczkę (zwaną też jutką, jeglijką lub sadem) wieszano na zewnątrz – nad drzwiami wejściowymi oraz wewnątrz – wysoko, u sufitu lub nad oknem. Jako że miała chronić od zła – gospodarze pamiętali, by nie zabrakło jej u wejścia do obory.

 W wigilijny wieczór dzieci wieszały na gałązkach – ciastka, owoce, jabłka, kolorowe opłatki i słomiany łańcuch. Wyschniętej ozdoby nie wyrzucano, a jej pokruszone gałązki dodawano zwierzętom do karmy lub zakopywano w polu, wierząc, że zagwarantuje to urodzaj.


W ludowych wierzeniach jemioła postrzegana była jako święta roślina, która miała zapewnić domownikom szczęście i dobrobyt. 

Istniał również zwyczaj ustawiania w domu diducha. Był to snop słomy wykonany z ostatniego ściętego zboża, ozdabiany kolorowymi, suszonymi liśćmi, barwnymi kamykami, kawałkami metalu i owocami. Z nadejściem wiosny rozpoczynano siewy od nasion z tego właśnie snopka

 Na stole i na podłodze rozścielano siano. Każdy bowiem dom ma przypominać stajnię betlejemską, bo Jezus przyszedł na świat w ubogiej stajence, a Jego pierwszym posłaniem było siano

Z czasem zwyczaj ubierania choinki dotarł też na wieś i został szybko spopularyzowany. Wycinanie młodych świerków bez pozwolenia było surowo zakazane, ale tzw. rytualna kradzież miała przynieść szczęście w nadchodzącym nowym roku.
Dawniej choinkę w Polsce dekorowały głównie dziewczynki. Zajmowały się tym w wigilijny wieczór. Najpopularniejszymi ozdobami umieszczanymi na gałązkach drzewka były pierniczki, czekoladki, jabłka, suszone owoce, orzechy oraz łańcuchy wykonane ze słomy czy papieru.

SYMBLIKA OZDÓB:

słodycze — radość z narodzin Bożej Dzieciny. Pierniczki wieszamy, by zapewnić miłość, dobrobyt i przychylność sił nadprzyrodzonych oraz długie i zdrowe życie domowników.

łańcuch — scala rodzinę, pomagając utrzymać jedność i nierozerwalność więzów domowników i krewnych.

dzwoneczki — wierzono, że rodzina będzie dostawać dużo pomyślnych i radosnych wieści, a według tradycji chrześcijańskiej zwiastowały radość z pokonanego zła.

anioł — opiekun domu i ludzi, ma chronić dom i jego mieszkańców przed złymi mocami.

jabłka — zapewnienie domownikom zdrowia i urody.

światełka i lampki — chronią przed złem, ciemnością i odwracają ludzką nieżyczliwość.

gwiazda — umieszczana na czubku choinki na pamiątkę gwiazdy, która wskazywała drogę. Pomagać w powrotach do domu z dalekich stron tym, którzy z nich wyjechali

orzechy włoskie — zapewniają dobrobyt, siłę oraz mądrość.

NIETYPOWE, ORYGINALNE, INNE...