sobota, 28 stycznia 2023

28 STYCZNIA - 120 ROCZNICA URODZIN ALEKSANDERA KAMIŃSKIEGO.



  • urodził się 28 stycznia 1903 r. w Warszawie
  • w 1905 jego rodzina przeniosła się do Kijowa i tam kształcił się w rosyjskiej szkole powszechnej
  • w 1911 r. zmarł jego ojciec, Aleksander przerwał edukację i zdobył posadę bankowego gońca, później jako urzędnik przepisywał bankową korespondencję na maszynie
  • w 1916 r. udał się z matką w podróż do Humania, gdzie mieszkał jej brat, w nadziei na poprawę bytu, podczas drogi z nieznanych przyczyn rozłączył się z matką, która trafiła na Kaukaz i na kilka lat straciła kontakt z synem
  •  Aleksander przybył do Humania, zamieszkał u wuja i podjął przerwaną edukację w polskiej szkole, ponownie znalazł także posadę w banku
  • od 1918 r. należał do humańskiej 1. Męskiej Drużyny Skautowej im. Tadeusza Kościuszki, gdzie pełnił różne funkcje
  • w 1920 r., po śmierci wuja, trafił najpierw pod opiekę sąsiadów, potem na pewien czas do ochronki dla sierot polskich, by ostatecznie znaleźć schronienie u harcerskiego przełożonego Oskara Żawrockiego. 
  • w 1921 roku wrócił do kraju
  • podjął naukę w stołecznym gimnazjum i zamieszkał w bursie dla wojennych sierot w Pruszkowie i  niebawem został zastępcą komendanta hufca w Pruszkowie
  • po zdaniu matury studiował historię na Uniwersytecie Warszawskim, pracując równocześnie jako wychowawca w pruszkowskiej bursie oraz pisząc teksty do „Harcmistrza”, „Płomyka” i „Iskier”
  • w 1924 r. został podharcmistrzem, w 1925 objął funkcję komendanta Hufca Pruszkowskiego, a po zakończeniu studiów w 1928 r. – komendanta Chorągwi Mazowieckiej
  • w 1928 r. otrzymał również powołanie do wojska, gdzie w trakcie ćwiczeń nabawił się zapalenia płuc i w wyniku komplikacji zdrowotnych został zwolniony ze służby jako trwale do niej niezdolny
  • po leczeniu powrócił do harcerstwa, prowadząc referat drużyn mniejszości narodowych oraz współorganizując dla najmłodszych wydział zuchowy
  •  W 1930 r. ożenił się z koleżanką z harcerstwa Janiną Sokołowską, a dwa lata później w związku z nawrotem choroby płuc przeniósł się do Zakopanego na leczenie, przez kilka kolejnych lat kierował ośrodkami harcerskimi na południu kraju
  • po wybuchu wojny powrócił do Warszawy i zaczął działać w Komendzie Pogotowia Harcerzy oraz zaangażował się w pomoc uchodźcom i sierotom
  •  był inicjatorem powstania harcerstwa podziemnego – Szarych Szeregów, od października 1939 r. wchodził w skład „Pasieki” – kwatery głównej podziemnego harcerstwa, przyjął pseudonim „Kaźmierczak”, a w listopadzie 1942 r. „Hubert”, a także „Fabrykant” i „Kamyk”
  • był pomysłodawcą i redaktorem naczelnym organu prasowego Komendy Głównej AK – „Biuletynu Informacyjnego”, a także autorem większości artykułów wstępnych w tym czasopiśmie

  • dowodził Biurem Informacji i Propagandy stołecznego ZWZ oraz stworzył i prowadził Organizację Małego Sabotażu „Wawer”.
  • w 1943 r. powstała jego najbardziej znana powieść „Kamienie na szaniec”
  • po wojnie pracował jako asystent w katedrach pedagogiki na Uniwersytecie Łódzkim, gdzie obronił również pracę doktorską
  • po wojnie wrócił do harcerstwa, jednak w 1949 r. został jednak zwolniony za „reakcyjne podejście”, usunięty z uniwersytetu po likwidacji jego katedry, przeszedł na rentę i zajął się pracą naukową
  • do harcerstwa wrócił po 1956 r., angażując się w działalność przywróconego ZHP jako przewodniczący Naczelnej Rady Harcerskiej
  • w 1958 r. ponownie podjął współpracę z Uniwersytetem Łódzkim, najpierw w Zakładzie Socjologii, a następnie jako szef katedry pedagogiki społecznej
  • angażował się aktywnie w działalność m.in. Związku Nauczycielstwa Polskiego oraz Komitetu Nauk Pedagogicznych i Psychologicznych PAN. 
  • w roku 1969 otrzymał tytuł profesora. 
  • w 1972 r. przeszedł na emeryturę i przeniósł się do Warszawy
  • zmarł 15 marca 1978 r. i spoczął w kwaterze powstańczej na Powązkach Wojskowych


  • 5 maja 1991 r. za pomoc udzieloną w czasie okupacji członkom organizacji harcerzy żydowskich i żydowskich organizacji podziemnych Instytut Yad Vashem pośmiertnie nadał Aleksandrowi Kamińskiemu tytuł Sprawiedliwego wśród Narodów Świata


  • w 2008 r. prezydent Lech Kaczyński odznaczył pośmiertnie Aleksandra Kamińskiego Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski


TWÓRCZOŚĆ

Najbardziej znaną książką Aleksandra Kamińskiego są Kamienie na szaniec, która opowiada o działalności grupy przyjaciół z Szarych Szeregów : Rudym - Janie Bytrarze, Alku - Macieju Aleksym Dawidowskim i Zośce - Tadeuszu Zawadzkim podczas II wojny światowej w Warszawie.
Jej tytuł nawiązuje do fragmentu wiersza Juliusza Słowackiego Testament mój.



wyd.2021


                                                      wyd.1944


Inne książki Aleksandra Kamińskiego dostępne w naszych filiach:









ZAPRASZAMY