czwartek, 27 października 2022

SYLWIA PLATH


                                           27.10.1932 - 11.02.1963


Amerykańska poetka, pisarka i eseistka. Zaliczana do grona tzw. poetów wyklętych, jest dziś jedną z czołowych postaci kierunku w literaturze określanego mianem Konfesjonalistów.



  • Sylvia Plath urodziła się w dzisiejszej bostońskiej dzielnicy Jamaica Plain jako córka pochodzącego z Grabowa w Niemczech Otto Platha i Aurelii z d. Schober, Austriaczki z pochodzenia (była Amerykanką w drugim pokoleniu, której dziadkowie wyemigrowali z Austrii)


  • Jej pierwszy wiersz "Boston Herold" został opublikowany 11 sierpnia 1941 roku. Plath miała wtedy 8 lat.
  • Od 1941 otrzymała pierwszy dziennik - prowadziła go do swojej śmierci w 1963 roku
  • W 1950 roku w magazynie "Seventeen" ukazał się jej utwór fabularny a w gazecie "The Christian Sience Monitor" pierwszy dojrzały utwór poetycki
  • Po ukończeniu szkoły średniej Plath rozpoczęła studia w Smith College w 1950 roku .była tam redaktorem publikacji uczelni The Smith Rewiew
  • W tym samym czasie zdiagnozowano u niej depresję kliniczną, którą leczyła elektrowstrząsami.



 
Otto Plath ojciec                            Sylwia Plath z matką i bratem - 1952r.



  • W sierpniu 1953 roku podjęła pierwszą udokumentowaną próbę samobójczą. Przeżyła i spędziła następne sześć miesięcy na intensywnej terapii psychiatrycznej. po leceniu kończy z wyróżnieniem studia i wygrywa stypendium Fulbrighta
  • W 1955 roku, po ukończeniu Smith, zdobyła Nagrodę Glascocka za wiersz "Two Lovers and a Beachcomber by the Real Sea".
  • W 1957 roku poślubia poetę Teda Hughesa poetę.

  • Od 1957 roku pra­co­wa­ła w ka­te­drze li­te­ra­tu­ry an­giel­skiej jako wy­kła­dow­ca.
  • W 1960 roku mia­ła miej­sce pre­mie­ra de­biu­tanc­kie­go to­mi­ku po­ezji Kolos 
  • 1 kwietnia 1960 Sylvia Plath urodziła pierwsze z dwójki dzieci, Friedę

   
  • 17.01.1962 r. przychodzi na świat syn Nicholas



 

             choruje na ciężką depresję popełnia samobójstwo 16.03.2009

  • W 1962 r. rozpada się jej małżeństwo.
  • 11 lutego 1963 r. popełniła samobójstwo przez  zatrucie gazem.




powieść autobiograficzna  , napisana pod pseudonimem Victoria Lucas, wydana po raz pierwszy w Londynie 14 stycznia 1963 roku, w Polsce 1975 roku.




Jej dorosłe pamiętniki, począwszy od lat pierwszego roku w Smith College w 1950 roku, zostały po raz pierwszy opublikowane w 1980 roku, zredagowane przez Frances McCullough. W 1982 roku, kiedy Smith College odzyskał zaginione pamiętniki, Ted Hughes zapieczętował je do 11 lutego 2013 roku, pięćdziesiąt lat po śmierci Sylvii.
Hughes otrzymał wiele krytyki za rolę, jaką odegrał, niszcząc ostatnią część pamiętników Platha, które zawierały pisma od zimy 1962 roku aż do śmierci. Broni się, twierdząc, że zniszczył je w akcie ochrony swoich dzieci i że zapomnienie było dla niego istotną częścią ich przetrwania.

  • W 2003 r. powstał film biograficzny o Plath, w którym w główną rolę wciela się Gwyneth Paltrow.


Ted Hughes był zmuszony do kilkukrotnej wymiany jej nagrobka, ponieważ wandale (którzy obwiniali Hughesa za jej śmierć) odłupali nazwisko "Hughes", pozostawiając tylko "Sylvia Plath".

WYGINĘŁY ... Z WINY CZŁOWIEKA

Czymże jest człowiek bez zwierząt? Gdyby odeszły wszystkie zwierzęta, odszedłby człowiek z wielkiej samotności ducha. Co przydarza się zwierzętom – wkrótce przydarzy się też ludziom.

                                                               Wódz Seattle



Chcą żyć...

Chcą żyć, jak i ty żyjesz, 

wszystkie na świecie zwierzęta, i mrówki, i żaby, i żmije, i pszczoła wiecznie zajęta. 

Przypatrz się z bliska dżdżownicy, biedronce, jak kropki liczy, jaskółce, jak gniazdo kleci, 

jak pająk rozsnuwa sieci.

 I paź królowej - motyl - niech fruwa tęczowo - złoty, i ślimak środkiem dróżki niech pełznie, wystawia różki… 

Niech skacze pasikonik, niech świerszczyk w trawie dzwoni… 

Dla nich kwitnie łąka, dla nich rośnie las. Jak i ty – żyją tylko raz

                                                                                                                               M. Buczkówna


Ty

Nie trzymasz ludzi na łańcuchach
zmarzniętych głodnych i samotnych
nie porzucasz pobitych w lesie
nigdy nie stoisz z boku

Nie zamykasz okien w piwnicy
i nie nakładasz trutek do miseczek
nie rozmnażasz ludzi by zostawić
ich bezdomnych oraz ciężko chorych

Nie budujesz dla ludzi dwumetrowych boksów
nie nakładasz im pęt i wędzideł
nie każesz im biegać wokół placu
a seniorów nie odwozisz do rzeźni

Nie hodujesz ludzi dla ich rąk i ogonów
i nie karmisz ryżem z padliną
nie zamykasz w klatkach na życie
trwające trzydzieści centymetrów futra
                                                                                          L.B. Abigail



Apel do ludz

Gdy się do życia wiosną świat budzi, 
         przyroda pisze apel do ludzi: - To my, rośliny! -
 To my, zwierzęta! 
 O naszym zdrowiu nikt nie pamięta? 
                           Trujące ścieki, trujące dymy, bez tlenu rzeki... ..
.My się dusimy! 
       A gdy umrzemy w trującym brudzie,
        na martwej ziemi zginą też ludzie!
                                              
                                                                     S. Karaszewski



ŚWIAT

     
   Gołąb wędrowny 


 
Dodo
                     
Złota ropucha

Wilkowór  tasmański
       
 Qwagga

 Nosorożec czarny zachodni  


 
Baiji

Krowa morska Stellera   
                         
Wydra japońska rzeczna

Koziorożec pirenejski

POLSKA


Tarpan

Tur


" A teraz my wszystkie
Ssaki, ptaki, ryby, gady,
Płazy, robaki, owady,
Gdziekolwiek was człowiek gnębi
Na ziemi czy w wodnej głębi,
Wszystkie biedne ofiary ludzkiego plemienia,
Nie odmawiajcie braciom - ludziom przebaczenia"
                                                                                    A. Chojecki

SŁYNNE PSY: BUDDY - PIERWSZY AMERYKAŃSKI PIES PRZEWODNIK.

                                                      Obraz - CBSNews.com
  • Buddy to suczka owczarka niemieckiego
  • żyła  w latach 1928 -1938 w USA
  • jej właścicielem był niewidomy Morris Frank
  • Morris otrzymał Buddy kiedy przyjechał do Szwajcarii do amerykanki Dorothy Harrison Eustis, która była hodowczynią i treserką psów, to ona nauczyła go jak pracować i porozumiewać się z psem za pomocą sztywnej rączki  przymocowanej do uprzęży psa
                                          https://pl.nangarden.com/world-s-oldest-guide-dog-school-turns-90
  • Morris założył później pierwszą szkółkę psów przewodników w USA - Widzące Oko
  • u boku z Buddy walczył o zmianę prawa, by ludziom niewidomym wolno było poruszać się wszędzie z psami
  • mówił, że Buddy dał mu boski dar wolności
  • w 2019 roku szkółka obchodziła 90 rocznicę istnienia, w której trzy rasy są używane jako psy przewodniki: owczarek niemiecki, labrador retriever, golden retriever oraz krzyżówki labradora i golden retrievera


 https://pl.nangarden.com/world-s-oldest-guide-dog-school-turns-90

środa, 26 października 2022

SŁYNNE PSY: ODDBALL - AUSTRALIJSKI OPIEKUN PINGWINÓW.


  •  Oddball to owczarek maremma, suczka
  • żyła w latach 2002-2017 w Australii
  • jej właścicielem był Allan Marsh, hodowca kurczaków
  • Allan zaproponował swojego psa do ochrony pingwinów przed lisami na australijskiej wyspie Middle Island obok miasta Warrnamball
  • wyspa była domem dla tysiąca pingwinów, ale w połowie lat 90. ich populacja zmniejszyła się o połowę, a w 2005 na wyspie pozostało tylko kilka ptaków
  • Oddball stała się prekursorką programu ochrony pingwinów, który jest realizowany na wyspie do dzisiaj
  • żeby zostać psim opiekun pingwinów pies musi przejść intensywne dwuletnie szkolenie
  • program odniósł taki sukces, że nakręcono o nim film pod tytułem Oddball, w polskiej wersji Szajbus i pingwiny, a latem na wyspę przybywają tumy turystów, by spotkać się z owczarkami maremma





wtorek, 25 października 2022

SŁYNNE PSY: RIN TIN TIN - PIES Z HOLLYWOOD


  •  owczarek niemiecki
  • żył w latach 1918-1932
  • urodził się jako jeden z pięciorga szczeniąt w opuszczonym przez Niemców schronie w miejscowości Fleury w północnej Francji
  • znalazł go amerykański kapral Lee Duncan i nadał mu imię Rin TinTin pochodzące z refrenu popularnej francuskiej piosenki
  • kapral zabrał go ze sobą do Los Angeles
  • w USA spodobał się producentom filmowym
  • w 1922 roku po raz pierwszy wystąpił w niemym filmie
  • od 1923 roku był zatrudniony w wytwórni Warner Bros  
  • zagrał w ok. 25 filmach i dwóch serialach
  • został pochowany na cmentarzu dla psów w Paryżu





poniedziałek, 24 października 2022

NISZCZYMY ŚWIAT ZWIERZĄT

 Na świecie co roku ginie wiele tysięcy zwierząt.


                                 ZAWINIŁ - CZŁOWIEK



  
                 ZMIANA KLIMATU                                KŁUSOWNICTWO


NISZCZENIE NATURALNYCH SIEDLISK

 




   ZAŚMIECANIE ZIEMI

                              


  



 

ŚCIEKI


 

ZANIECZYSZCZENIE POWIETRA  I SAMOCHODY 

 

 




Królami świata mienią się być ludzie...


                                 Pan Bóg zmarkotniał, gdy patrząc na Ziemię,

                                            na to co stworzył (a stworzył niemało),

                                    stwierdził ze smutkiem, że to ludzkie plemię,

                                          to Mu się jednak nie bardzo udało.