sobota, 23 grudnia 2023

ŻYCZENIA ŚWĄTECZNE



Żeby oczy nie widziały, co się w myśli zamąciło
Żeby usta nie mówiły
czego w sercu by nie było 

A co było
niech nie będzie
pójdźmy razem po kolędzie...

Żeby słowo nie zamilkło
zanim zacznie się rozmowa
Żeby każdy miał na przyszłość
i na teraz trochę zdrowia

A co było niech nie będzie
pójdźmy razem po kolędzie...

Żeby nam wciąż ubywało
to co boli i rozdziela
Żeby w nas się narodziło
mądre, dobre i...nadzieja 

A co było niech nie będzie
pójdźmy wszyscy po kolędzie 

Komu brakło – niech przybędzie
komu zbywa – może dać
A kto przyjdzie po kolędzie
 żeby z nami nie był sam...

  



czwartek, 21 grudnia 2023

WOKÓŁ ŚWIĄT - SZOPKA

Szopki bożonarodzeniowe to symboliczne przedstawienie miejsca, w którym urodził się Jezus. Są także opowieścią o pierwszych dnia Jego życia na ziemi.






Św. Franciszek, z okazji wigilii Bożego Narodzenia zorganizował w 1223 roku pierwszą na świecie żywą szopkę. Zrobił to po to, by wyjaśnić istotę narodzin Jezusa prostemu ludowi. Od tego czasu w różnych zakątkach Europy zaczęły pojawiać się szopki bożonarodzeniowe, które szczególnie rozpowszechniane były przez zakon franciszkanów oraz dominikanów. W kolejnych stuleciach szopki zmieniały nieco swój wygląd, nie ingerowano jednak w przedstawiane tam postaci. Największy rozkwit szopek przypadł na w. XVIII.

 W XIII wieku powstała pierwsza szopka na ziemiach polskich, za sprawą Elżbiety Węgierskiej, siostry króla Kazimierza Wielkiego.


                                Bazylika św. Ludwika Króla i Wniebowzięcia NMP                                                           KATOWICE -PANEWNIKI


SZOPKI KRAKOWSKIE 

Pierwsze powstały w połowie XIX stulecia. Przedstawiają zabytkowe budowle Krakowa. Tworzyli je w owych czasach pracownicy budowlani zamieszkujący przedmieścia, a cierpiący na brak zleceń poza sezonem. Od 1937 roku, z przerwą na czas okupacji, odbywają się coroczne konkursy na najpiękniejszą krakowską szopkę. Ekspozycję konkursowych kolorowych dzieł można obejrzeć obok pomnika Adama Mickiewicza na krakowskim Rynku.

Co ciekawe, w krakowskich szopkach zobaczymy figurki przedstawiające nie tylko Świętą Rodzinę czy pasterzy, ale też postacie z polskich legend, polityków oraz innych znanych Polaków.

 krakowskie szopkarstwo zostało  wpisane na specjalną listę UNESCO!

Najbogatszą kolekcję szopek krakowskich ma w swoich zasobach Muzeum Historyczne Miasta Krakowa. Można tam zobaczyć szopki pochodzące jeszcze z 1945 roku.

ŻYWE SZOPKI W POLSCE 

To przedstawienia sceny narodzin Jezusa z udziałem ludzi i zwierząt.

Żywe szopki bożonarodzeniowe są chętnie odwiedzanymi, świątecznymi atrakcjami. W Polsce można podziwiać je w wielu miejscowościach - zarówno w czasie Bożego Narodzenia, jak i w okresie poświątecznym




SZOPKI ŚWIATA

               Nie ma jednego przepisu na szopkę


                         
NOWY MEKSYK - www.aleteia.pl

                                           
                                         LAOS -  www.aleteia.pl

                                 
                           TANZANIA -  www.national-geographic.pl


 Szopkę można przygotować już początkiem grudnia,  figurkę Dzieciątka Jezus kładziemy na żłóbek dopiero w nocy z 24 na 25 grudnia, a figurki Trzech Króli szóstego stycznia.

wtorek, 19 grudnia 2023

WOKÓŁ ŚWIĄT - KOLĘDY

 KOLĘDA CZY PASTORAŁKA?


KOLĘDA:

  • słyszysz ją w kościele
  • tekst ma charakter religijny - mówi o narodzeniu Zbawiciela i zbawieniu
  • śpiewana jest na melodię : krakowiaka, poloneza lub oberka
  • muzyka jest bardzo podniosła, dostojna

Pierwszą kolędę stworzył św. Franciszek z Asyżu i była ona odśpiewana w szopce. Do Polski kolędy przywieźli średniowieczni mnisi. Najstarszą polską kolędą jest "Zdrow bądź, krolu anjelski" z 1424 roku (tłumaczona z języka czeskiego). Polskimi twórcami kolęd byli m.in.: Andrzej Morsztyn, Mikołaj Sęp Szarzyński, Piotr Skarga czy Franciszek Karpiński.

Kolędy wykonuje się od  mszy o północy w święta Bożego Narodzenia (noc 24/25 grudnia) do święta Chrztu Pańskiego (niedziela po 6 stycznia). W polskiej tradycji dopuszcza się śpiewanie ich do Święta Ofiarowania Pańskiego (2 lutego).

Najsłynniejszą kolędą jest Cicha noc, którą przetłumaczono na ponad 300 języków  Powstała w roku 1818 



Kolęda nie oznaczała początkowo wcale pieśni bożonarodzeniowej. Źródłosłowem polskiego słowa „kolęda” jest najprawdopodobniej łaciński wyraz „calende”, który w dosłownym tłumaczeniu oznacza „pierwszy dzień miesiąca”.

Za pierwszą znaną kolędę uważa się łaciński hymn autorstwa św. Hilarego pt. „Jesus refulsit omnium” („Jezus oświeca wszystko”), który powstał w 336 roku.





PASTORAŁKA:
  • ma radosny, sielankowy charakter
  • tekst odnosi się do sceny narodzenia Chrystusa i radości jaka temu towarzyszy
  • opowiada o pasterzach, mędrcach, gwiazdach i zwierzętach
  • śpiewana jest na róże melodie: ludowe, bluesowe, jazzowe, a nawet rockowe
  • śpiewana głównie poza kościołem
  • pastorałki są zazwyczaj bardziej radosne, melodyjne i mogą zawierać elementy humorystyczne, sielankowe , mają mniej religijny charakter
  • pastorałki to  przyśpiewki ludowe i wszystkie piosenki o tematyce świątecznej puszczane w radiu czy telewizji.
Pastorałka pochodzi od łacińskiego słowa: pastoralis, które oznacza „pasterski”. Pastorałki to pewien rodzaj kolęd, które były wykonywane przez wędrownych muzyków i pasterzy


Ulubiona pastorałka Jana Pawła II pochodzi z regionu Podhala. Pierwsze wersje utworu powstały w XVIII wieku.


ZAPRASZAMY