CIEKAWE LEKTURY: CYKL ROZDROŻA SABINY WASZUT.

Dzisiaj polecamy cykl trzech książek o Śląsku i jego mieszkańcach. Autorką tego cyklu jest Sabina Waszut -  ślązaczka, która urodziła się i wychowała w Chorzowie. Za powieść Rozdroża otrzymała główną nagrodę Festiwalu Literatury Kobiet Pióro i Pazur oraz została nominowana do prestiżowej Nagrody Literatury Europy Środkowej Angelus.

Dla Sabiny Waszut Śląsk to dom, a śląskość to wewnętrzna chęć i potrzeba powrotu, nawet gdyby los rzucił ją daleko. To również umiejętność dostrzegania piękna w postindustrialnym krajobrazie Śląska. A najbardziej w kulturze śląskiej podoba się pisarce niedzielny obiad: rosół z nudlami, kluski, rolada i modro kapusta.

Sabina Waszut lubi wielokulturowość Śląska i przenikające się wpływy: niemieckie, czeskie i z różnych regionów Polski oraz zabużańskie.

Cykl Bezdroża opowiada o tym co działo się na Śląsku od czasów przedwojennych

przez II wojnę światową po czasy powojenne. Wydarzenia te oparte są w dużej mierze o autentyczną historię rodziny autorki. To dziadek pisarki opowiadał jej na dobranoc wojenne przygody. I wiele cech charakteru dziadków jest w postaciach głównych bohaterów.

Na cykl Bezdroża składają się:

Akcja powieści toczy się na Górnym Śląsku, a wszystko zaczyna się przed wybuchem II wojny światowej. Głównymi bohaterami są: młoda Niemka Sophie i Władek, jej sąsiad, syn powstańca śląskiego. Młodzi zakochują się w sobie. Pomimo sprzeciwu ze strony rodzin, pobierają się w maju 1939 roku. Niestety szczęście nie trwa długo, ponieważ wkrótce wybucha wojna, która wszystko zmienia. Władek walczy w polskim wojsku, dostaje się do niewoli, później zostaje wcielony do Wehrmachtu.

Powieść opowiada dalsze losy Zosi, której nie wolno już używać niemieckiej wersji imienia i Władka. Na świat przychodzi ich córka, pojawia się też brat Władka skonfliktowany z rodziną, fanatyk PRL-u. Książka porusza także tematy, o których jeszcze do niedawna nie wolno było mówić: obóz na Zgodzie, wywózki górników w głąb ZSRR. Ale można odnaleźć nastrój dawnego Śląska, ulice pachnące domowym obiadem i ludzką życzliwość pomagającą przetrwać najtrudniejsze czasy.

Powieść opowiada dalsze losy rodziny od lat 50 - tych. Na świat przychodzą kolejne pokolenia, które chcą żyć i cieszyć się wolnością. wnuczka Zofii Oliwia próbuje rozwikłać rodzinną tajemnicę i przywrócić świetność kamienicy - spuścizny po babci.

PONADCZASOWI BOHATEROWIE : TOMEK (X 3 ) I PAN SAMOCHODZIK...

• Dzisiaj przypominam i polecam książki których bohaterami są osoby o imieniu Tomek

 TOMCIO PALUCH

Tomcio Paluch jest bohaterem baśni Paluszek (fr. Le petit Pouce) autorstwa Ch. Perraulta wydanej w zbiorze Bajki  Babci Gąski (Contes de ma Mère l'Oye) w 1697 roku.

Tomcio Paluch pojawia się także w dwóch baśniach braci Grimm, z których obie zostały opublikowane w 1812 roku w zbiorze Baśni, w tomie pierwszym. Jedna nosi tytuł Paluszek (niem. Daumling), a druga Przygody Paluszka (Daumerlings Wanderschaft).

Tomcio Paluch, Tom Thumb, Daumling, Pulgarcito, Tom Pouce, Pedya Chovek, Malczik-Palczik itd.

Żył sobie kiedyś biedny chłop. Pewnego wieczoru, kiedy podsycał ogień na kominie, powiedział do żony, która siedziała przy kołowrotku i przędła:
— Jaka to szkoda, że nie mamy dzieci! U nas jest tak smutno i cicho, a u innych tak gwarno i wesoło.

— Prawda — odparła żona wzdychając — gdybyśmy mieli chociaż jedno, nawet tak maleńkie jak paluszek, byłabym szczęśliwa. Na pewno kochalibyśmy je z całego serca.

I stało się, że po kilku miesiącach urodziło się im dziecko, które wyglądało jak wszystkie dzieci, ale było nie większe od palca. Rodzice zaś rzekli:

— Stało się tak, jak sobie życzyliśmy, więc kochajmy to nasze maleństwo — i nazwali je Paluszkiem...



   
                        


                                      




TOMEK SAWYER


Tomek Sawyer żyje w St. Petersburgu nad rzeką Missisipi z ciotką i przyrodnim bratem. Nie jest grzecznym i spokojnym chłopcem — to mały urwis. Jego największym przyjacielem był Huck Finn.

Większość przygód, opowiedzianych w tej książce, zdarzyła się rzeczywiście; w jednej czy dwóch ja sam byłem bohaterem, w innych — moi szkolni koledzy. Huck Finn jest portretem z natury. Tak samo Tomek Sawyer, ale nie według jednego pierwowzoru: jest on połączeniem charakterów aż trzech chłopców, których znałem, może zatem uchodzić za pewną kombinację psychologiczną. Dziwne zabobony, o których w książce jest mowa, panowały powszechnie wśród dzieci i niewolników Zachodu w czasie naszej historii.

Choć głównym celem mojej książki jest zabawienie młodzieży, męskiej i żeńskiej — spodziewam się jednak, że i dorośli nie będą od niej stronić, drugim bowiem moim zamiarem było w zabawnym stylu przypomnieć dorosłym, jakimi oni sami kiedyś byli, jak czuli, myśleli, mówili i jakie sami płatali figle.
                                                                                                      Hartford, 1876

                                                                                                               Autor

                                                         
                                                              Mark Twain

Przygody Tomka Sawyera (tytuł oryginalny: The Adventures of Tom Sawyer) – powieść dla młodzieży amerykańskiego pisarza Marka Twaina z 1876 roku; pierwsze polskie wydanie – rok 1901.

Tomek Sawyer był bohaterem także dwóch innych, mniej znanych powieści Twaina: Tomek Sawyer za granicą oraz Tomek Sawyer detektywem 

     

 

Przygody Hucka, Przygody Hucka Finna  jest kontynuacją  Przygód Tomka Sawyera opublikowana w Wielkiej Brytanii w 1884 r. a w Stanach Zjednoczonych w 1885; pierwsze wydanie polskie – 1898 r

 

TOMEK WILMOWSKI

Jest jedynakiem. Mieszka u  wujostwa w  Warszawie. Mama nie żyje, ojca prawie nie pamięta. Za działalność spiskową przeciwko zaborcy ojcu groziło  więzienie więc ucieka z kraju. Tomek jest lubiany przez kolegów, dobrze się uczy. Jego ulubionym przedmiotem była geografia. Największym marzeniem Tomka było spotkać znowu swojego ojca. Pewnego dnia do domu  przybył Jan  Smuga - przyjaciel Andrzeja Wilmowskiego. Zabrał on ze sobą chłopca i doprowadził do jego spotkania z ojcem. Okazało się, że Andrzej Wilmowski był łowcą dzikich zwierząt i dużo podróżował, pracując dla niemieckiego handlarza zwierząt Hagenbecka (postać autentyczna). Tomek, na swoją pierwszą wyprawę udał się do Australii . Kolejne tomy opisują przygody chłopca , jego ojca i przyjaciół na różnych kontynentach .  

                                                              

                                                              Alfred Szklarski

Pierwsze siedem tomów powieści ukazało się w latach 1957–1967, a ósmy – będący bezpośrednią kontynuacją siódmego – po dwudziestu latach przerwy, w 1987. Ostatni opublikowany tom przygód Tomka został dokończony przez ks. Adama Zelgę i wydany w 1995. Nigdy nie ukazał się planowany dziesiąty tom: Tomek na Alasce, zaś rodzina pisarza nie zgadza się na kontynuowanie serii przez innych autorów

Książki były pierwotnie publikowane przez katowickie Wydawnictwo Śląsk, zaś w XXI wieku przez warszawskie wydawnictwo Muza.

                                                    T.1                        T. 2                          T. 3

                                   

                               T. 4                                   T. 5                                  T. 6

   

                                     

                                        T. 7                                  T. 8                       T. 9 

W 1948 roku ukazała się książka Tomek w tarapatach wydana pod pseudonimem Fred Garland, opowiadająca o nastolatku podróżującym do Afryki i przeżywającym niezwykłe przygody.

Do pewnego stopnia jest szkicem późniejszej powieści Przygody Tomka na Czarnym Lądzie z cyklu o Tomku Wilmowskim .


Wznowienie wydane w 1994 r. przez Muza S.A. pod właściwym nazwiskiem autora zaopatrzono we wstęp redakcyjny sygnowany Rodzina Alfreda Szklarskiego.

PAN SAMOCHODZIK

Tomasz N.N. postać stworzona przez Zbigniewa Nienackiego z charakteru podobna do autora książki.
 Główny bohater  jest historykiem sztuki, pracownikiem Departamentu Ochrony Zabytków Ministerstwa Kultury i Sztuki. Pracuje na stanowisku osoby ds. "specjalnych poruczeń", którego zadaniem jest rozwiązywanie różnych spraw związanych z kradzieżą, przemytem czy fałszerstwem dzieł sztuki. Swoje przezwisko zawdzięcza niezwykłemu wehikułowi. Jest to pokraczny, ale niesamowity, odziedziczony po wujku-wynalazcy samochód, zbudowany na bazie rozbitego Ferrari 410 Sudamericana, który oprócz rozwijania wielkich prędkości potrafi także pływać i kryje wiele innych wynalazków. Dzięki pomocy harcerzy i ich umiejętnościom rozwiązał wiele zagadek i odszukał wiele dzieł sztuki.Młodzież lgnęła do niego ,bo w jego towarzystwie można było liczyć na niezwykłą przygodę.

Książki sensacyjno - przygodowe przeznaczone są dla młodzieży.

                                      Zbigniew Tomasz Nowicki (pseudonim: Nienacki) 

W pierwszych trzech powieściach, Tomasz, pierwowzór Pana Samochodzika, nie jest jeszcze historykiem sztuki, ale dziennikarzem. Są to:

Uroczysko (wyd. 1957)
Skarb Atanaryka (wyd. 1960)
Pozwolenie na przywóz lwa( wyd. 1961)

W latach 1964–1985 Zbigniew Nienacki napisał i wydał 12 przygód Pana Samochodzika (kolejność i tytuł według daty pierwszego wydania):

Wyspa złoczyńców(wyd. 1964)
Pan Samochodzik i templariusze  (wyd. 1966)
Księga strachów (wyd. 1967)
Niesamowity dwór (wyd. 1970)
 Nowe przygody Pana Samochodzika (wyd. 1970)
 Pan Samochodzik i zagadki Fromborka (wyd. 1972)
 Pan Samochodzik i Fantomas (wyd. 1973)
 Pan Samochodzik i  tajemnica tajemnic(wyd. 1975)

 Pan Samochodzik i  Winnetou  (wyd. 1976)
 Pan Samochodzik i   Niewidzialni (wyd. 1977)
 Pan Samochodzik i złota rękawica (wyd. 1979)

 Pan Samochodzik i człowiek z UFO(wyd. 1985)

Bohater tylu powieści zyskał sobie dużą popularność. Książki przetłumaczono na kilka języków obcych: niemiecki, rosyjski, ukraiński, czeski, słowacki, gruziński, węgierski, bułgarski

ormiański, estoński

 Pan Samochodzik  po czes. -    pan  Autak  po słow.  -    pan Tragazik

Przygody pana Tomasza przenoszono także na ekran ( Pan Samochodzik i templariusze - 1972 r.. Pan Samochodzik i niesamowity dwór - 1986 rok, Pan Samochodzik i praskie tajemnice - 1989

                                              książka do wypożyczenia na F. 5M. 17. 25 

  książka do wypożyczenia na F.  17 i 25 

książka do wypożyczenia na F. 10, 11, 12, 14, 20, 22, 33

   

   

   

Tomy wydane po śmierci Zbigniewa Nienackiego

Nienacki/Ignaciuk, 1997 (książka dokończona pośmiertnie, wydana pod nazwiskiem Nienacki)

 

Nienacki/Ignaciuk, 1997 (książka ponownie napisana przez Jerzego Ignaciuka na podstawie powieści Nienackiego pt. Zabójstwo Herakliusza Pronobisa, wydana pod nazwiskiem Nienackiego)

Serię o Panu Samochodziku kontynuują: 

Jerzy Szumski pseud.  Jerzego Ignaciuka

Tomasz Olszakowski  pseud. Andrzeja Pilipiuka -wydał 19 tomów w/w serii

Sebastian Miernicki pseud.  Sebastiana Mierzyńskiego

Arkadiusz Niemirski

Jacek Mróz

Józef Burny

Krzysztof Zagórski

Iga Karst

Maciej Horn

Jakub Czarny

.

Inne literackie postacie  o tym imieniu …

•  Tomek  Jastrzębski
  

•  Tom - niewolnik
  

•  Koci  rozrabiaka

•   Tomek lokomotywa
  

   

A  jaki  Tomek z  innych książek jest Wam znany?

Źródło:

www.empik.pl

www.nienacki:art.pl

www.goodreads.com

Bohaterowie naszych książek : leksykon - B.Tylicka

www.allegro.pl

www.wikipedia.pl