czwartek, 28 grudnia 2023

KSIĄŻKI NA NOWY ROK.


Quinn i Minnie urodzili się w sylwestra, w tym samym szpitalu, jedno po drugim. Lecz choć przyszli na świat niemal razem, ich życie nie mogłoby się różnić bardziej.
Trzydzieści lat później przeznaczenie krzyżuje ich drogi.
Może to czas na miłość?




Jest Sylwester. Najlepsza noc w roku. Podczas gdy starzy przyjaciele, Wiksellowie i Anderssonowie, wznoszą toasty, ich nastoletnie dzieci urządzają własną imprezę na drugim końcu miasta. Jednak następnego ranka siedemnastoletnia Jennifer Wiksell znika. Godziny mijają. W sprawę włącza się policja. Nikt nie wie, komu można zaufać. Te dwie tajemnicze rodziny mają wiele do ukrycia. Czy rozwiązanie zagadki zniknięcia Jennifer może znajdować się blisko domu?




Ta sama ławka. Ten sam widok. Te same dziewczyny. Ale równocześnie zupełnie inne…
Evie, Amber i Lottie spędzają razem niezapomnianego sylwestra.
10… 9… 8…
Pierwszy raz odkąd skończyły college dziewczyny są wreszcie razem. Czas, by się dobrze bawić, poflirtować, poobściskiwać i wypić szoty.
7… 6… 5…
(a nie na łzy, histerie i straszne sekrety).
4… 3… 2… 1
Ponieważ wszystko jest super! – Klub Starych Panien na zawsze!
Czyżby?

sobota, 23 grudnia 2023

ŻYCZENIA ŚWĄTECZNE



Żeby oczy nie widziały, co się w myśli zamąciło
Żeby usta nie mówiły
czego w sercu by nie było 

A co było
niech nie będzie
pójdźmy razem po kolędzie...

Żeby słowo nie zamilkło
zanim zacznie się rozmowa
Żeby każdy miał na przyszłość
i na teraz trochę zdrowia

A co było niech nie będzie
pójdźmy razem po kolędzie...

Żeby nam wciąż ubywało
to co boli i rozdziela
Żeby w nas się narodziło
mądre, dobre i...nadzieja 

A co było niech nie będzie
pójdźmy wszyscy po kolędzie 

Komu brakło – niech przybędzie
komu zbywa – może dać
A kto przyjdzie po kolędzie
 żeby z nami nie był sam...

  



czwartek, 21 grudnia 2023

WOKÓŁ ŚWIĄT - SZOPKA

Szopki bożonarodzeniowe to symboliczne przedstawienie miejsca, w którym urodził się Jezus. Są także opowieścią o pierwszych dnia Jego życia na ziemi.






Św. Franciszek, z okazji wigilii Bożego Narodzenia zorganizował w 1223 roku pierwszą na świecie żywą szopkę. Zrobił to po to, by wyjaśnić istotę narodzin Jezusa prostemu ludowi. Od tego czasu w różnych zakątkach Europy zaczęły pojawiać się szopki bożonarodzeniowe, które szczególnie rozpowszechniane były przez zakon franciszkanów oraz dominikanów. W kolejnych stuleciach szopki zmieniały nieco swój wygląd, nie ingerowano jednak w przedstawiane tam postaci. Największy rozkwit szopek przypadł na w. XVIII.

 W XIII wieku powstała pierwsza szopka na ziemiach polskich, za sprawą Elżbiety Węgierskiej, siostry króla Kazimierza Wielkiego.


                                Bazylika św. Ludwika Króla i Wniebowzięcia NMP                                                           KATOWICE -PANEWNIKI


SZOPKI KRAKOWSKIE 

Pierwsze powstały w połowie XIX stulecia. Przedstawiają zabytkowe budowle Krakowa. Tworzyli je w owych czasach pracownicy budowlani zamieszkujący przedmieścia, a cierpiący na brak zleceń poza sezonem. Od 1937 roku, z przerwą na czas okupacji, odbywają się coroczne konkursy na najpiękniejszą krakowską szopkę. Ekspozycję konkursowych kolorowych dzieł można obejrzeć obok pomnika Adama Mickiewicza na krakowskim Rynku.

Co ciekawe, w krakowskich szopkach zobaczymy figurki przedstawiające nie tylko Świętą Rodzinę czy pasterzy, ale też postacie z polskich legend, polityków oraz innych znanych Polaków.

 krakowskie szopkarstwo zostało  wpisane na specjalną listę UNESCO!

Najbogatszą kolekcję szopek krakowskich ma w swoich zasobach Muzeum Historyczne Miasta Krakowa. Można tam zobaczyć szopki pochodzące jeszcze z 1945 roku.

ŻYWE SZOPKI W POLSCE 

To przedstawienia sceny narodzin Jezusa z udziałem ludzi i zwierząt.

Żywe szopki bożonarodzeniowe są chętnie odwiedzanymi, świątecznymi atrakcjami. W Polsce można podziwiać je w wielu miejscowościach - zarówno w czasie Bożego Narodzenia, jak i w okresie poświątecznym




SZOPKI ŚWIATA

               Nie ma jednego przepisu na szopkę


                         
NOWY MEKSYK - www.aleteia.pl

                                           
                                         LAOS -  www.aleteia.pl

                                 
                           TANZANIA -  www.national-geographic.pl


 Szopkę można przygotować już początkiem grudnia,  figurkę Dzieciątka Jezus kładziemy na żłóbek dopiero w nocy z 24 na 25 grudnia, a figurki Trzech Króli szóstego stycznia.

wtorek, 19 grudnia 2023

WOKÓŁ ŚWIĄT - KOLĘDY

 KOLĘDA CZY PASTORAŁKA?


KOLĘDA:

  • słyszysz ją w kościele
  • tekst ma charakter religijny - mówi o narodzeniu Zbawiciela i zbawieniu
  • śpiewana jest na melodię : krakowiaka, poloneza lub oberka
  • muzyka jest bardzo podniosła, dostojna

Pierwszą kolędę stworzył św. Franciszek z Asyżu i była ona odśpiewana w szopce. Do Polski kolędy przywieźli średniowieczni mnisi. Najstarszą polską kolędą jest "Zdrow bądź, krolu anjelski" z 1424 roku (tłumaczona z języka czeskiego). Polskimi twórcami kolęd byli m.in.: Andrzej Morsztyn, Mikołaj Sęp Szarzyński, Piotr Skarga czy Franciszek Karpiński.

Kolędy wykonuje się od  mszy o północy w święta Bożego Narodzenia (noc 24/25 grudnia) do święta Chrztu Pańskiego (niedziela po 6 stycznia). W polskiej tradycji dopuszcza się śpiewanie ich do Święta Ofiarowania Pańskiego (2 lutego).

Najsłynniejszą kolędą jest Cicha noc, którą przetłumaczono na ponad 300 języków  Powstała w roku 1818 



Kolęda nie oznaczała początkowo wcale pieśni bożonarodzeniowej. Źródłosłowem polskiego słowa „kolęda” jest najprawdopodobniej łaciński wyraz „calende”, który w dosłownym tłumaczeniu oznacza „pierwszy dzień miesiąca”.

Za pierwszą znaną kolędę uważa się łaciński hymn autorstwa św. Hilarego pt. „Jesus refulsit omnium” („Jezus oświeca wszystko”), który powstał w 336 roku.





PASTORAŁKA:
  • ma radosny, sielankowy charakter
  • tekst odnosi się do sceny narodzenia Chrystusa i radości jaka temu towarzyszy
  • opowiada o pasterzach, mędrcach, gwiazdach i zwierzętach
  • śpiewana jest na róże melodie: ludowe, bluesowe, jazzowe, a nawet rockowe
  • śpiewana głównie poza kościołem
  • pastorałki są zazwyczaj bardziej radosne, melodyjne i mogą zawierać elementy humorystyczne, sielankowe , mają mniej religijny charakter
  • pastorałki to  przyśpiewki ludowe i wszystkie piosenki o tematyce świątecznej puszczane w radiu czy telewizji.
Pastorałka pochodzi od łacińskiego słowa: pastoralis, które oznacza „pasterski”. Pastorałki to pewien rodzaj kolęd, które były wykonywane przez wędrownych muzyków i pasterzy


Ulubiona pastorałka Jana Pawła II pochodzi z regionu Podhala. Pierwsze wersje utworu powstały w XVIII wieku.


sobota, 16 grudnia 2023

WOKÓŁ ŚWIĄT - CHOINKA

  Jako drzewko bożonarodzeniowe pojawiła się w XVI wieku. Zwyczaj ubierania choinki przywędrował do Polski z Niemiec. A skąd wziął się w Niemczech? Z Francji (a dokładnie z Alzacji, północno-wschodniej części Francji). Alzacki zwyczaj ubierania choinki bardzo spodobał się Marcinowi Lutrowi.

W Polsce choinka pojawiła się dość późno, bo dopiero na przełomie XIX i XX wieku. Tradycję bożonarodzeniowego drzewka „zawdzięczamy” kolonistom niemieckim, którzy pojawili się u nas w podczas zaborów

Naszym przodkom podczas wieczerzy wigilijnej towarzyszyły gałązki jodły lub tylko jej czubki.

Podłaźniczka to słowiańska przodkini współczesnej choinki. Podłaźniczkę (zwaną też jutką, jeglijką lub sadem) wieszano na zewnątrz – nad drzwiami wejściowymi oraz wewnątrz – wysoko, u sufitu lub nad oknem. Jako że miała chronić od zła – gospodarze pamiętali, by nie zabrakło jej u wejścia do obory.



 W wigilijny wieczór dzieci wieszały na gałązkach – ciastka, owoce, jabłka, kolorowe opłatki i słomiany łańcuch. Wyschniętej ozdoby nie wyrzucano, a jej pokruszone gałązki dodawano zwierzętom do karmy lub zakopywano w polu, wierząc, że zagwarantuje to urodzaj.


W ludowych wierzeniach jemioła postrzegana była jako święta roślina, która miała zapewnić domownikom szczęście i dobrobyt


Istniał również zwyczaj ustawiania w domu diducha. Był to snop słomy wykonany z ostatniego ściętego zboża, ozdabiany kolorowymi, suszonymi liśćmi, barwnymi kamykami, kawałkami metalu i owocami. Z nadejściem wiosny rozpoczynano siewy od nasion z tego właśnie snopka


 Na stole i na podłodze rozścielano siano. Każdy bowiem dom ma przypominać stajnię betlejemską, bo Jezus przyszedł na świat w ubogiej stajence, a Jego pierwszym posłaniem było siano



Z czasem zwyczaj ubierania choinki dotarł też na wieś i został szybko spopularyzowany. Wycinanie młodych świerków bez pozwolenia było surowo zakazane, ale tzw. rytualna kradzież miała przynieść szczęście w nadchodzącym nowym roku.
Dawniej choinkę w Polsce dekorowały głównie dziewczynki. Zajmowały się tym w wigilijny wieczór. Najpopularniejszymi ozdobami umieszczanymi na gałązkach drzewka były pierniczki, czekoladki, jabłka, suszone owoce, orzechy oraz łańcuchy wykonane ze słomy czy papieru.


SYMBLIKA OZDÓB:

słodycze — radość z narodzin Bożej Dzieciny. Pierniczki wieszamy, by zapewnić miłość, dobrobyt i przychylność sił nadprzyrodzonych oraz długie i zdrowe życie domowników.

łańcuch — scala rodzinę, pomagając utrzymać jedność i nierozerwalność więzów domowników i krewnych.

dzwoneczki — wierzono, że rodzina będzie dostawać dużo pomyślnych i radosnych wieści, a według tradycji chrześcijańskiej zwiastowały radość z pokonanego zła.

anioł — opiekun domu i ludzi, ma chronić dom i jego mieszkańców przed złymi mocami.

jabłka — zapewnienie domownikom zdrowia i urody.

światełka i lampki — chronią przed złem, ciemnością i odwracają ludzką nieżyczliwość.

gwiazda — umieszczana na czubku choinki na pamiątkę gwiazdy, która wskazywała drogę. Pomagać w powrotach do domu z dalekich stron tym, którzy z nich wyjechali

orzechy włoskie — zapewniają dobrobyt, siłę oraz mądrość.



NIETYPOWE, ORYGINALNE, INNE...