24.03.1903 - 19.10.1987
Autor powieści i opowiadań, a także słuchowisk radiowych i scenariuszy filmowych.
W jednym z wywiadów Igor Newerly podzielił pisarzy na tych, którzy piszą i dzięki temu żyją oraz takich, którzy najpierw żyją, a później piszą. Siebie zaliczył do tych drugich
- Zawodowym pisarzem został dopiero w drugiej połowie życia.- Wcześniej był stolarzem i szklarzem, myśliwym i kajakarzem, socjologiem i dyrektorem zakładu produkcyjnego, stenografem i redaktorem pism.
- Igor Newerly przyszedł na świat w Białowieży. Jego dziadek Józef Newerly był Czechem, zarządzał carskimi lasami w Puszczy Białowieskiej, ojciec zaś – Mikołaj, rosyjskim oficerem.( ginie ratując tonącego)
- W latach 1911-15 zamieszkał w koszarach w Jabłonnie. Tam Igor ma wypadek na placu ćwiczeń – traci prawą nogę.
- W roku 1915 roku rodziny urzędników i wojskowych ewakuowano w głąb Rosji. Newerly mieszka kolejno w Penzie, Saratowie i Kijowie. W roku 1920 kończy szkołę średnią w Symbirsku, a w latach 1920-23 studiuje prawo na uniwersytecie kijowskim.
- Aresztowany przez NKWD w 1923 roku zostaje skazany na pobyt pod dozorem w Odessie. Powtórnie aresztowany, wymyka się z transportu do łagru i pod koniec roku 1924 przedostaje się nielegalnie do Polski. Trafia do polskiego więzienia w Ostrogu nad Horyniem, ale zostaje zwolniony po interwencji wujów.
- Mieszka w Warszawie - utrzymuje się z dorywczych prac , Później zakłada jednoosobowe biuro stenograficzne „Esperto”.
- W roku 1926 poznaje Janusza Korczaka i zostaje jego sekretarzem. Po Korczaku przejmuje redakcję eksperymentalnego pisma, tworzonego dla dzieci przez dzieci „Mały Przegląd”.
- W roku 1930 żeni się z Barbarą Szejnbaum, wychowanką Domu Sierot z ul. Krochmalnej, W 1933 roku rodzi im się jedyny syn, Jarosław.
- W czasie okupacji niemeckiej Newerly działa w podziemiu, w 1943 zostaje aresztowany przez gestapo, był więziony w obozach koncentracyjnych - w Majdanku i w Oświęcimiu. W grudniu 1944, po „marszu śmierci”, trafia do obozu Sachsenhausen-Oranienburg. Stąd zostaje przetransportowany do Bergen-Belsen, gdzie doczekał wyzwolenia obozu przez Anglików (1945).
- W 1946 r. współzakładał Komitet Uczczenia Pamięci Janusza Korczaka i do 1966 r. pełnił w nim funkcję wiceprzewodniczącego. To on napisał scenariusz do filmu Król Maciuś I, na podstawie powieści Korczaka.
- Po wojnie działa w środowisku pisarzy, od 1964 r. przez dwie kadencje pełni funkcję prezesa Warszawskiego Oddziału ZLP.
- W latach 1947/48 Newerly był redaktorem tygodnika dla młodzieży "Świat Przygód".
- Przez rok był członkiem PPS, a po zjednoczeniu z PPR (1948) – członkiem PZPR.
- Pierwszą książkę, „Chłopiec z salskich stepów”, opublikował w 1948 r.
- „Archipelag ludzi odzyskanych” - 1951r.
- „Pamiątka z Celulozy” - 1952 r.
- „Leśne Morze” – powieść ukończona w 1958 roku i wydana w 1960 r.
„
- „Żywe wiązanie" - 1966 r.
- „Rozmowa w sadzie piątego sierpnia "- 1978 r.
- „Za Opiwardą, za siódmą rzeką…" -1985 r.
- „Wzgórze Błękitnego Snu" - 1986 r.
- „Zostało z uczty Bogów" - 1986 r.
- 26 października 1982 r. Instytut Yad Vashem w Jerozolimie odznaczył Igora Newerlego tytułem Sprawiedliwego wśród Narodów Świata. Wśród osób, które w jakikolwiek skorzystały z pomocy Igora oprócz Janusza Korczaka i jego podopiecznych można wymienić m.in. Lejzor Czarnobroda, Jakub Herzstein, Stefania Wilczyńska i Renia Sierakowska
- W roku 1957 Newerly osiadł we wsi Zgon na Mazurach, gdzie mieszkał przez następne trzydzieści lat. Nie ustawał w działalności na rzecz środowiska literackiego, był w Zarządzie Głównym ZLP, stawał w obronie szykanowanych pisarzy Melchiora Wańkowicza i Marka Nowakowskiego, ale także działacza opozycji Jacka Kuronia.
dom we wsi Zgon
- Pisarz zmarł na wylew 19 października 1987 roku w Warszawie w wieku 84 lat. Pochowany został na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie, we wspólnym grobie z żoną Barbarą.
BIOGRAFIA :
F.7
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz