Wisława Szymborska "Liczba Pi"
Podziwu godna liczba Pi
trzy koma jeden cztery jeden.
Wszystkie jej dalsze cyfry też są początkowe,
pięć dziewięć dwa ponieważ nigdy się nie kończy.
Nie pozwala się objąć sześć pięć trzy pięć spojrzeniem
osiem dziewięć obliczeniem
siedem dziewięć wyobraźnią,
a nawet trzy dwa trzy osiem żartem, czyli porównaniem
cztery sześć do czegokolwiek
dwa sześć cztery trzy na świecie.
Najdłuższy ziemski wąż po kilkunastu metrach się urywa
podobnie, choć trochę później, czynią węże bajeczne.
Korowód cyfr składających się na liczbę Pi
nie zatrzymuje się na brzegu kartki,
potrafi ciągnąc się po stole, przez powietrze,
przez mur, liść, gniazdo ptasie, chmury, prosto w niebo,
przez całą nieba wzdętość i bezdenność.
O, jak krótki, wprost mysi, jest warkocz komety!
Jak wątły promień gwiazdy, że zakrzywia się w lada przestrzeni!
A tu dwa trzy piętnaście trzysta dziewiętnaście
mój numer telefonu twój numer koszuli
rok tysiąc dziewięćset siedemdziesiąty trzeci szóste piętro
ilość mieszkańców sześćdziesiąt pięć groszy
obwód w biodrach dwa palce szarada i szyfr,
w którym słowiczku mój a leć, a piej
oraz uprasza się zachować spokój,
a także ziemia i niebo przeminą,
ale nie liczba Pi, co to to nie,
ona wciąż swoje niezłe jeszcze pięć,
nie byle jakie osiem,
nieostatnie siedem,
przynaglając, ach, przynaglając gnuśną wieczność
do trwania.
CIEKAWOSTKI:
- Smbol liczby Pi - π - został pierwszy raz użyty w 1706 roku. Jest to pierwsza litera greckiego słowa περίμετρον – perimetron, co oznacza obwód.
- Pierwsze wzmianki o niej pojawiły się w starożytnej Babilonii i Egipcie. W Babilonie już ok. 1900 r. p.n.e. znano wartość pi jako około 3,125, a w Egipcie około 1650 r. p.n.e. obliczano ją jako około 3,16.
- Jeden z cudów świata, jakim jest piramida Cheopsa, zawiera w swoich wymiarach liczbę π z dokładnością do czterech miejsc po przecinku.
- Jako pierwszy wartość liczby Pi, z dokładnością do dwóch miejsc po przecinku, obliczył najprawdopodobniej Archimedes w III w. p.n.e.
- Informacje o niej znajdują się też w Piśmie Świętym - liczba ta pojawia się przy okazji budowy świątyni Salomona
Następnie sporządził odlew okrągłego „morza” o średnicy dziesięciu łokci, o wysokości pięciu łokci i o obwodzie trzydziestu łokci.
Osoba wykonująca odlew uznała, iż stosunek długości obwodu do średnicy koła wynosi w przybliżeniu 3.
- W średniowieczu liczba π była badana przez wielu matematyków w Europie i Azji, w tym przez takie sławy jak Leonardo da Vinci i Ludolf van Ceulen.
- W 1610 roku Holender Ludolf van Ceulen z Kolonii wyznaczył 35 cyfr po przecinku rozwinięcia dziesiętnego. Zażyczył sobie, aby na jego nagrobku wyryto te cyfry. Od jego imienia pochodzi nazwa ludolfina Można ją również "zagrać" i usłyszeć w formie melodii.
- W pierwszych 31 cyfrach po przecinku liczby Pi nie ma zer.Pojawia się ono dopiero w 32 miejscu po przecinku
- W 2009 roku udało się obliczyć π z dokładnością do 2700 miliardów cyfr
- Występuje w analizie matematycznej, trygonometrii, teorii liczb i rachunku podobieństwa
- Istnieje wiele technik na zapamiętanie kolejnych cyfr liczby Pi. W wielu językach powstają wierszyki pi-ematy. To wiersze, w których liczba liter w kolejnych wyrazach odpowiada kolejnym cyfrom liczby Pi po przecinku., zdania czy piosenki. W języku polskim mamy następujący wiersz:
„Kto w mózg i głowę natłoczyć by chciał cyfer moc,
Ażeby liczenie ludolfiny trudnej spamiętać móc,
To nam zastąpić musi słówka te litery suma,
Tak one trwalej się do pamięci wszystkie wsuną.
Ażeby liczenie ludolfiny trudnej spamiętać móc,
To nam zastąpić musi słówka te litery suma,
Tak one trwalej się do pamięci wszystkie wsuną.
- Liczba Pi pojawia się też w literaturze i filmie.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz