piątek, 12 lipca 2024

MARIA KUNCEWICZOWA - 35 ROCZNICA ŚMIERCI

 


                                                          30.10.1895 - 15.07. 1989

Polska pisarka, tłumaczka, wykładowczyni


  • Urodziła się jako czwarte dziecko Adeliny z Dziubińskich i Józefa Szczepańskiego. Matka była skrzypaczką , ojciec po doktoracie na Uniwersytecie Petersburskim - nauczycielem matematyki w gimnazjum.
  • Po latach pobytu w Rosji, rodzina Szczepańskich w roku 1899 zamieszkała w Warszawie. 
  • W 1906 r.  rodzina przeniosła się do Płocka. Józef Szczepański organizuje polskie gimnazjum. Maria w 1913 roku po ukończeniu pensji otrzymała dyplom nauczycielki domowej. Po trecl latach rodzina przenosi się do Włocławka
  • Studiowała filologię francuską w Nancy we Francji, filologię polską na Uniwersytecie Jagiellońskim, a po przeprowadzce do Warszawy kontynuowała studia na Uniwersytecie Warszawskim. 
  • . W 1917 roku Maria Szczepańska podjęła pracę tłumaczki w Ministerstwie Spraw Zagranicznych w Warszawie. Dwa lata później, jako tłumaczka wydziału prasowego MSZ, bierze udział w konferencji pokojowej w Paryżu

  • W roku 1921 wyszła za mąż za eseistę, prawnika i polityka Jerzego Kuncewicza, a rok później urodził się Witold Kuncewicz. Małżeństwo przeżyło razem 63 lata.
                      MARIA I PIOTR KUNCEWICZOWIE, 1978 ROK,
 FOT. MICHAŁ BROWARSKI/FORUM


Maria i Jerzy Kuncewiczowie, lata siedemdziesiąte XX wieku,
 licencja PD, Dom Kuncewiczów, oddział Muzeum Nadwiślańskiego w Kazimierzu Dolnym


Jak wspominała ich znajoma malarka Uta Gnatowska, Państwo Kuncewiczowie mieli w sobie niespożytą młodzieńczą energię i apetyt na życie. W przypadku Jerzego Kuncewicza całkiem dosłowny apetyt, bo był potężny, mówił tubalnym głosem, stanowiąc przeciwieństwo delikatniej, kruchej żony. Maria Kuncewiczowa opowiadała anegdotę, jak Jerzy w najlepszych cukierniach i kawiarniach wyjmował z kieszeni kanapkę z szynką. Był mięsożerny, ale nie lubił słodyczy. Dobrze gotował, robił legendarny irlandzki gulasz z jagnięciny.




  • Pisarka debiutowała – jeszcze pod panieńskim nazwiskiem Szczepańska – w warszawskim "Pro Arte et Studio" opowiadaniem "Bursztyny" 

  • Swoją pierwszą książkę „Tseu – Hi, władczyni bokserów” opublikowała w 1926 roku. Był to szkic historyczny stworzony z myślą o młodzieży dotyczący cesarzowej Cixi.



  • Później wśród pierwszych dzieł pisarki znalazły się zbiory opowiadań "Przymierze z dzieckiem", "Dwa księżyce", minipowieść "Twarz mężczyzny".

  • W okresie dwudziestolecia międzywojennego pisarka współpracowała z czasopismami, takimi jak „Bluszcz”, „Kobieta Współczesna”, „Wiadomości Literackie”, „Gazeta Polska”. Była również autorka pierwszej polskiej powieści radiowej („Dni powszednie państwa Kowalskich”).


1938 r.
  • Po wybuchu II wojny światowej rodzina mieszkała we Francji, później w Anglii i w Stanach Zjednoczonych. W Chicago przez kilka lat wykładała literaturę polską. Na emigracji powstały: "Klucze", "Zmowa nieobecnych" i "Leśnik".

  • Do Polski powróciła w 1968 roku i po odzyskaniu swojego domu ( "Pod wiewiórką" W czasie II wojny światowej zajmowali go najpierw Niemcy, później Rosjanie, którzy zniszczyli wyposażenie budynku) w Kazimierzu Dolnym, mieszkała w nim do śmierci Po powrocie do cały swój czas poświęcała pisaniu. Wydała kolejno : "Gaj oliwny", "Tristan 1946", "Don Kichot i niańki", "Fantomy", "Przezrocza", "Listy do Jerzego"

.
KUNCZEWICZÓWKA

Bywali tutaj m.in. Julian Tuwim, Jarosław Iwaszkiewicz, Maria Pawlikowska-Jasnorzewska, Konstanty Ildefons Gałczyński i Antoni Słonimski.Obecnie w Kuncewiczówce funkcjonuje muzeum literackie gromadzące cenne pamiątki  



  • Jest laureatką licznych nagród. W 1966 roku przyznano jej nagrodę literacką im. Włodzimierza Pietrzaka. W maju 1989 Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie przyznał jej tytuł doktora honoris causa.  Zasłynęła także jako tłumaczka oraz badaczka polskiej literatury. Wydane przez nią „The Modern Polish Prose” (swoisty przewodnik po współczesnej literaturze polskiej) i „The Modern Polish Prose” (antologia) przyczyniły się do propagowania polskiej twórczości na całym świecie.




Za najważniejsze dzieło Kuncewiczowej, uważana jest „Cudzoziemka” (1936).
Poruszająca historia Róży Żabińskiej - kobiety nieszczęśliwej i niezrozumianej - zawiera także wątki autobiograficzne (podobieństwo z matką Kuncewiczowej).
Cudzoziemka" została przetłumaczona na 13 języków doczekała się kilkunastu wydań zagranicznych, na jej podstawie zrealizowano spektakl Teatru Telewizji w roku 1970, została też sfilmowana w 1986 roku przez Ryszarda Bera. 



 I wyd.1936r.

                                                       1948 r.


  2023 r.


CIEKAWOSTKI:

  •  Z woli matki przez wiele lat uczyła się śpiewu (klasa operowa) najpierw w Konserwatorium Warszawskim, potem w Paryżu. Talent wokalny odziedziczyła właśnie po niej. Występowała z koncertami w stolicy i na prowincji. W 1927 r. dokonała ostatecznego wyboru i przestała koncertować na rzecz pisania

  • .Zasłynęła także jako tłumaczka oraz badaczka polskiej literatury. Wydane przez nią „The Modern Polish Prose” (swoisty przewodnik po współczesnej literaturze polskiej) i „The Modern Polish Prose” (antologia) przyczyniły się do propagowania polskiej twórczości na całym świeci

  • Egzemplarz „Dwóch księżyców” stanowi kamień węgielny kazimierskiej willi „Pod Wiewiórką”, w której mieszkali Kuncewiczowie. Ta książka, wraz z dziełem Jerzego Kuncewicza „Przebudowa”, została wmurowana w próg domu.

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz

ZAPRASZAMY.