JAROSŁAW IWASZKIEWICZ - 45 ROCZNICA ŚMIERCI

 

20.02.1894 - 02.03. 1980

Pisarz (pseudonim Eleuter),poeta, eseista, tłumacz, współtwórca grupy poetyckiej Skamander, współpracownik Wiadomości Literackich, wieloletni redaktor naczelny Twórczości.

• Według metryki Leon Iwaszkiewicz (początkowo imię Jarosław było używane wyłącznie w bliskiej rodzinie) 

• Urodził się na rosyjskiej Ukrainie we wsi Kalnik. Był najmłodszy - miał czworo rodzeństwa. Matka Maria -ziemianka, ojciec Bolesław -księgowy

• Naukę rozpoczął w 1902 w szkole w Warszawie, w 1904 przeniósł się wraz z rodziną do Elizawetgradu (dziś Kirowohrad),gdzie uczęszczał do liceum, a od 1909 mieszkał i uczył się w Kijowie w liceum. 

• W tym czasie zaczął komponować muzykę ( gra na fortepianie) pisać wiersze. Swą przyszłość wiązał ze światem muzycznym. przyjaźnił się z Karolem Szymanowskim.

Wiersze pisałem od ósmego roku życia. Również komponowałem, czy też improwizowałem, na fortepianie, ku utrapieniu mojego ojca, który nie lubił, jak się brzękało

                                     Jarosław Iwaszkiewicz w wieku 20 lat -1914 r.

www.alchetron.com

• Po maturze podjął studia prawnicze na Uniwersytecie Kijowskim, jednak nie ukończył ich. Studiował również w konserwatorium w Kijowie.

• Pod koniec nauki w liceum i na początku studiów pracował też jako korepetytor. Ten okres swojego życia, wrażenia  są często opisywane w późniejszych utworach.

• Debiutował w 1915 wierszem Lilith w kijowskim piśmie "Pióro" W 1919 -debiut książkowy Oktostychy (cykl ośmiowersowych utworów lirycznych)

• W latach 1916-1918 był aktorem i kierownikiem literackim kijowskiego Teatru Studya S. Wysockiej.
•  W  1920 r.  należy do  grupy poetyckiej  „Skamander” w skład której wchodzi Julian Tuwim, Antoni Słonimski, Jarosław Iwaszkiewicz, Kazimierz Wierzyński oraz Jan Lechoń.

                                                 Skamander

                                             www.docplayer.pl

• W 1922r zawiera małżeństwo z Anną Lilpot -pisarką, tłumaczką, córką bardzo bogatego przemysłowca. Małżeństwo ma dwie córki Marię i Teresę 

                                            

                                         Anna i Jarosław z córkami

                                               www.wyborcza.pl

                                            Witkacy - portret podwójny Iwaszkiewiczowie 1922 r.
                                             www.stawisko.pl

                                                                pisarz w roku 1932 r.
                                                                  www.alchetron.com

• Od 1928 do śmierci w 1980 roku mieszkał w Podkowie Leśnej w posiadłości Stawisko. Dzisiaj znajduje się w niej muzeum. Stawisko, pod koniec lat 20. stało się miejscem spotkań artystów.  

                                                               Stawiska

                                          www.anna.fit.pl

Willa w Stawiskach przez cały okres okupacji, a zwłaszcza po upadku Powstania warszawskiego, była schronieniem dla wielu ludzi kultury. Mieszkali tu m.in. Czesław Miłosz, Krzysztof Kamil Baczyński, Leon Schiller, Pola Gojawiczyńska i Witold Lutosławski. Iwaszkiewiczowie ratowali również Żydów, za co w r. 1988 zostali uznani za Sprawiedliwych wśród Narodów Świata. 

• w czasie wojny adoptował chłopca ocalałego z z Rzezi na Woli Antoniego Kępińskiego

                                                                     www.booklips.pl

      

kiedyś napiszesz pamiętnik o Stawisku, który będzie materiałem do mojej biografii! I to pierwszorzędnym...

• W latach 1923–1925 był sekretarzem marszałka Sejmu Macieja Rataja. Od 1927 pracował w dyplomacji. Pełnił obowiązki sekretarza ambasady RP w Kopenhadze (1932–1935) i Brukseli (1935–1936) Pracował też w MSZ. 

• Wiele podróżował po Europie (m.in. Niemcy, Francja i Włochy, w tym ulubiona Sycylia). Bardzo często wyjeżdżał za granicę również po r. 1945 (m.in. Argentyna. Ukraina, Rosja radziecka). Ślady wędrówek pojawiają się w utworach, np. szkicach z podróży.

• Po wojnie stanął na czele "Związku Literatów Polskich". Był też posłem na Sejm PRL siedmiu kadencji. Aktywny twórczo był niemal do końca swych dni.

• Najbardziej znane utwory prozatorskie to opowiadania "Panny z Wilka", "Brzezina", "Młyn nad Utratą", "Matka Joanna od Aniołów", "Tatarak", powieści "Zmowa mężczyzn", "Czerwone tarcze", "Kochankowie z Marony", "Sława i chwała".

• Wybrane tomy wierszy Iwaszkiewicza to: "Oktostychy:, "Dionizje", "Księga dnia i księga nocy", "Powrót do Europy", "Lato", "Inne życie", "Ody olimpijskie", "Jutro żniwa", "Krągły rok", "Mapa pogody".

• Autor zostawił po sobie również sporo materiału o charakterze autobiograficznym – kilka tomów wspomnień (najbardziej znany z nich to „Książka moich wspomnień”), korespondencję oraz dzienniki (wydane dopiero w latach 2007 – 2011, w trzech tomach

• Za swoją działalność literacką i polityczną otrzymał wiele nagród i odznaczeń, m.in. tytuły doktora honoris causa Uniwersytetu Warszawskiego (1971) i Jagiellońskiego (1979).

• Pochowany został – zgodnie z ostatnią wolą –nie na Powązkach, lecz na cmentarzu parafialnym w Brwinowie, obok swoich najbliższych.

"Cóż to za dziwna potrawa te książki – nigdy się nam nie przejada"